رویاهای کودکانه ای که با "کار" نابود می شوند
سیناپرس: روز جهانی مقابله با کار کودکان، مناسبتی است که سال 2002 از سوی سازمان بین المللی کار (ILO) و سازمان ملل متحد، با هدف جلب توجه جامعه جهانی و افزایش تلاش ها در حوزه مقابله با کار کودکان بنیان گذاشته شد.
اریخ 12 ژوئن (22 خرداد) به نام روز جهانی مقابله با کار کودکان (World Day Against Child Labour) نامگذاری شده است.
داده های سازمان بین المللی کار (ILO) نشان می دهد، میلیون ها دختر و پسر در سراسر جهان باوجود سن پایین، درگیر کار هستند که منجر به محرومیت آنها از دریافت آموزش کافی، بهداشت و سلامت، بهره مندی از اوقات فراغت و آزادی های اساسی می شود.
بیش از نیمی از این کودکان، در بدترین اشکال کار مشغول فعالیت هستند که شامل محیط های خطرناک، برده داری، انواع مختلف کارهای اجباری، فعالیت های غیرقانونی مانند قاچاق موادمخدر و فحشا، درگیری های مسلحانه می شود.
براساس گزارش اخیر سازمان بین المللی کار:
- تعداد کودکان کار از سال 2000 از 246 میلیون به 168 میلیون نفر کاهش یافته است
- نیمی از کودکان کار (85 میلیون نفر) در مشاغل خطرناک و آسیب زا مشغول کار هستند
- آسیا و اقیانوسیه بیشترین تعداد کودکان کار (78 میلیون نفر / 9.3 درصد از جمعیت کودکان) را به خود اختصاص داده است
- تعداد کودکان کار در کشورهای آفریقای سیاه (مناطق جنوب صحرای بزرگ آفریقا) 59 میلیون نفر، آمریکای لاتین و کارائیب 13 میلیون نفر، خاورمیانه و شمال آفریقا 9.2 میلیون نفر گزارش است
- 98 میلیون نفر (59 درصد) از کودکان کار در بخش کشاورزی فعالیت می کنند؛ در بخش خدمات 54 میلیون و در بخش صنعت نیز 12 میلیون کودک حضور دارند
بسیاری از کودکان کار از حق قانونی رفتن به مدرسه محروم هستند؛ زمان کمی برای بازی و تفریح دارند؛ از تغذیه و مراقبت های بهداشتی مناسب برخوردار نیستند.
(تصویر: UN)
از جمله اهداف توسعه پایدار (هدف 8.7)، انجام اقدامات فوری و موثر با هدف ریشه کن کردن کار اجباری، پایان دادن به برده داری مدرن و قاچاق انسان، از بین بردن تمامی اشکال کار کودکان تا سال 2025 عنوان شده است که گام ضروری برای دستیابی به اشتغال کامل و مولد و رشد اقتصادی پایدار و فراگیر محسوب می شود.
کودک و کار، دو واژه ای که کنار هم نگنجند
موضوع مهم کار کودکان، مقوله ای است که تنها به چند کشور خاص خلاصه نمی شود. متأسفانه، کار کودکان پدیده ای است که در نقاط مختلف دنیا وجود دارد و در اغلب موارد، کودکان در محیط های بسیار نامناسب، خشن و آسیب زا مشغول فعالیت هستند.
(کاریکاتور: شهریار میرنیا)
حضور هزاران کودک در مشاغل خطرناکی مانند خارج کردن قطعات فلزی از تلفن های همراه بازیافتی در جمهوری دموکراتیک کنگو، صید ماهی و میگو در تایلند، صنعت پوشاک در بنگلادش و هند، نمونه های کوچکی از کار کودکان در نقاط مختلف دنیا هستند.
اطلاعات پایگاه داده جهانی یونیسف در سال 2016 نشان می دهد، در فقیرترین کشورهای جهان، از هر 4 کودک، 1 نفر در مشاغلی حضور دارد که بشدت سلامت وی را تهدید می کند.
(تصویر: UNICEF)
همچنین در اغلب مناطق جهان، نرخ حضور دختران و پسران 5 تا 14 سال در این حوزه (کار کودکان) تقریبا برابر است. بیشترین آمار در این بخش به مناطق غربی و مرکزی آفریقا، آفریقای سیاه، شرق و جنوب آفریقا مربوط می شود.
(تصویر: UNICEF)
ورلداطلس (worldatlas) در گزارشی عنوان می کند که براساس شاخص کار کودکان مپل کرافت (Maplecroft)، کشورهای اریتره، سومالی، جمهوری دموکراتیک کنگو، میانمار، سودان، افغانستان، پاکستان، زیمباوه، یمن، بروندی و نیجریه، در صدر فهرست بدترین کشورها در حوزه کار کودکان محسوب می شوند.
بسیاری از محصولات تولید شده توسط کودکان کار بویژه در جنوب شرق آسیا، از بازارهای کشورهای غربی و آمریکایی سر درمی آورند.
مطالعه World Vision نشان می دهد، 1200 شرکت کانادایی سالانه بالغ بر 34 میلیارد دلار کالا به این کشور وارد می کنند که بخش زیادی از این کالاها توسط کودکان کار در کشورهای درحال توسعه تولید شده اند. هرچند دولت کانادا نمی تواند به صورت مستقیم به بحث کودکان کار در کشورهای درحال توسعه ورود کند، اما می تواند با اعمال نظارت و وضع مقررات خاص، تاحدودی به بهبود شرایط کودکان در این کشورها کمک کند.
(تصویر: Lifehack)
در بسیاری از موارد، کار کودکان ریشه در فقر و تنگدستی خانواده ها دارد. بسیاری از کودکان، به جای نشستن پشت نیمکت های مدرسه، بازی و تفریح با همسالان، بهره مندی از آرامش جسمی و روحی در کنار اعضای خانواده، ساعت های متمادی مشغول فعالیت در کارگاه ها، کارخانجات، مزارع، معادن یا حتی دستفروشی و تکدی گری در خیابان ها هستند.
این مسأله علاوه بر به خطر انداختن سلامت جسمی کودکان، صدمات روحی جبران ناپذیری به آنها وارد کرده و زندگی حال و آینده کودکان را تحت تأثیر قرار می دهد.
بنابراین، در کنار تلاش هایی که از سوی سازمان ملل متحد و سازمان بین المللی کار (ILO) برای ریشه کن کردن کار کودکان صورت می گیرد، دولت ها، نهادهای دولتی و غیردولتی، تشکل ها، خیریه ها و سازمان های مردم نهاد (NGOs) در سراسر جهان، باید ضمن هدفمند کردن تلاش های خود در این حوزه، به کاهش فقر، ایجاد مشاغل پایدار، مقابله با باندهای قاچاق انسان و کار اجباری، کمک کنند.
کودکان، جنگ، آوارگی
محور روز جهانی مقابله با کار کودکان 2017 بر موضوع "تأثیرات درگیری ها و حوادث بر کار کودکان" متمرکز است.
(تصویر: ILO)
درگیری ها، حوادث و بلایای طبیعی، تأثیرات قابل توجهی بر زندگی مردم دارند: قتل و کشتار، آسیب دیدگی، آواره شدن از خانه و کاشانه، از بین رفتن کسب و کار، گرفتار شدن به فقر، گرسنگی و انواع مختلف بیماری ها، از جمله این مشکلات محسوب می شوند.
جنگ، زندگی کودکان را بشدت تحت تأثیر قرار می دهد. تخریب مدارس و عدم دسترسی به خدمات مناسب بهداشتی و درمانی از جمله ابتدایی ترین مشکلات کودکان در کشورهای جنگ زده هستند.
بی خانمانی، آوارگی و پناهنده شدن (به کشورهای همسایه)، فقر، بیماری و مشکلات سوء تغذیه، گرفتار شدن در چنگ باندهای قاچاق انسان و سوء استفاده جنسی از کودکان، وادار شدن به تکدی گری و دزدی، انجام کارهای طاقت فرسا بدون حقوق / با حقوق های بسیار ناچیز، از جمله مشکلات متعددی است که کودکان در کشورهای جنگ زده با آن دست به گریبان هستند.
آوارگی هزاران کودک و نوجوان سوری و پناه بردن به اردوگاه های پناهجویان در کشورهای مختلف با وضعیت معیشتی بسیار وخیم، شیوه بیماری های مختلف بویژه وبا در میان هزاران کودک جنگ زده یمنی، فقر و قحطی در کشورهای سودان جنوبی، سومالی و نیجریه، نمونه هایی از تأثیرات منفی جنگ و ناآرامی بر کودکان هستند.
با تشدید درگیری ها در منطقه و عدم واکنش قاطع جامعه جهانی نسبت به رفتار گروه ها و کشورهای متخاصم، شرایط مردم این کشورها - بویژه زنان و کودکان - رو به وخامت است.
